به گزارش فبنا، فشار تقاضا برای واحدهای کوچک متراژ که از افزایش شدید قیمت مسکن نشأت گرفته، نرخ تورم آپارتمان‌های کمتر از 40 متر  مربع را به سطح  بالاتری نسبت به دیگر گروه‌های متراژی رساند؛ هرچند قیمت هر متر مربع این گروه از آپارتمان‌ها با توجه به منطقه قرارگیری آن که بیشتر در محدوده جنوب تهران است پایین‌تر از سایر واحدها است.

در شرایطی که میانگین قیمت مسکن شهر تهران در شهریورماه 1398 به 12 میلیون و 667 هزار تومان در هر متر مربع رسیده، جزئیات ارایه شده از معاملات نشان می‌دهد واحدهای با متراژ کمتر از 40 متر بیشترین رشد قیمت را به میزان 75.4 درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل تجربه کرده‌اند. این در حالی است که میانگین رشد قیمت در شهر تهران نسبت به ماه مشابه سال گذشته 57 درصد گزارش شده است.

گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که آپارتمان‌های کمتر از 40 متر مربع سهم چندانی از بازار را در اختیار ندارند اما نسبت به دیگر واحدها زودتر به فروش می‌رسند؛ چراکه افزایش بیش از 200 درصدی قیمت مسکن در تهران طی دو سال اخیر، متقاضیان را به سمت واحدهای کوچک متراژ و البته قدیمی سوق داده است. مشاوران املاک می‌گویند در شرایطی که از دو ماه اخیر مالکان واحدهای بزرگ متراژ نرخ‌های پیشنهادی را بعضا تا 30 درصد پایین آورده‌اند، کاهش قیمت پیشنهادی آپارتمان‌های 40 تا 50 متر، اندک بوده و معمولا مالکان این واحدها کمتر تخفیف می‌دهند.

بر اساس گزارش بانک  مرکزی طی سال‌های پس از 1392 واحدهای 60 تا 70 متر مربع همواره بیشترین سهم را از تعداد معاملات مسکن شهر تهران به خود اختصاص می‌دادند تا این‌که آذرماه 1397 برای اولین بار این رتبه از آن واحدهای 50 تا 60 متر مربع شد که نشان می‌دهد جهش قیمت مسکن منجر به سوق یافتن تقاضا به سمت واحدهای کوچک متراژ شده است. این روند با نوساناتی در ماه‌های بعد از آن مواجه شد و در شهریورماه 1398 واحدهای 50 تا 60 متر مربع با 15.7 درصد از کل معاملات، بالاترین سهم را در توزیع فراوانی تعداد معاملات شهر تهران بر حسب سطح  زیربنای و احد مسکونی از آن خود کردند.

از سوی دیگر بر اساس شاخص دفتر اقتصاد مسکن هم‌اکنون گروه متراژی 40 تا 60 متر مربع با سهم 27.2 درصد بالاترین میزان معاملات را دارد. شهریورماه 1397 و  1396 این رتبه از آن واحدهای 60 تا 80 متر مربع بود.

همان‌طور که نمودار نشان می‌دهد بیش از نیمی  از معاملات معادل 53 درصد در واحدهای  مسکونی با زیربنای بین  40 تا 80 متر مربع صورت گرفته است.

هم‌چنین نرخ رشد قیمت خانه‌های دارای متراژ کمتر از 40 متر مربع، بیشتر از دیگر گروه‌های متراژی بوده است. شهریورماه 1398 تورم واحدهای کمتر از 40 متر مربع 75 درصد بود که بالاترین میزان رشد در بازه‌های متراژی محسوب می‌شد؛ در حالی که مطابق نمودار زیر، واحدهای 140 تا 160 متر  مربع کمترین نرخ افزایش را با 33 درصد به خود اختصاص  دادند.

بیشترین معاملات در واحدهای بیش از 12 میلیون تومان در هر متر مربع

توزیع واحدهای مسکونی معامله شده در تهران برحسب قیمت هر متر مربع نیز حاکی از آن است که بیشترین سهم مربوط به واحدهایی با قیمت بیش از 12 میلیون تومان معادل 48 درصد بوده است. پس از آن  واحدهای در بازه قیمت بین 7 تا 9 میلیون و 9 تا 10 میلیون تومان به ترتیب با 15 و 7.4 درصد بیشترین سهم از معاملات را برحسب قیمت یک متر مربع در شهریورماه 1398 به خود اختصاص داده‌اند. نمودار زیر نشان می‌دهد تقریبا نیمی از معاملات مسکن شهریورماه 1398 شهر  تهران را واحدهای مسکونی با قیمت 12 میلیون تومان در هر متر مربع تشکیل داده است.

افزایش تدریجی معاملات آپارتمان‌های قدیمی

از سوی دیگر طی پنج سال گذشته خریداران به تدریج به واحدهای قدیمی‌تر روی آورده‌اند. در شهر تهران، فروش آپارتمان‌های با عمر شش سال به بالا طی پنج سال گذشته از 45  درصد به 60 درصد افزایش یافته است. مهرماه سال 1393 آپارتمان‌های با عمر بنای شش سال به بالا 44.7 درصد از کل معاملات شهر تهران را به خود اختصاص داده بودند. این رقم در مهر سال 1394 به 44.9 درصد رسید. مهرماه 1395 آپارتمان‌های مذکور 48.3 درصد از کل معاملات را در بر گرفتند. مهر 1396 واحدهای مسکونی بالای شش سال 53.8 درصد خرید و فروش را به خود اختصاص دادند. در مهرماه 1397 نیز سهم آپارتمان‌های شش ساله به بالا از کل مبایعه‌نامه‌های شهر تهران 55.5  درصد شد. شهریورماه 1398 خانه‌های شش سال و بیشتر 59.2 درصد از کل معاملات پایتخت را به خود اختصاص دادند.

هم‌چنین مهرماه 1393 واحدهای بیش از 20 سال 6.6 درصد از کل معاملات را در بر می‌گرفت. این رقم در شهریورماه 1398 به 10.9 درصد رسیده است. خرید و فروش خانه‌های 16 تا 20 سال نیز از 6.1 درصد در مهرماه 1393 به 15.9 درصد از کل معاملات در تیرماه 1398 رسید.

با وجودی که تعداد قراردادهای خرید و فروش در شهریورماه 1398 با 2787 فقره 73 درصد نسبت به زمان مشابه سال گذشته کاهش داشته، حرکت طرف تقاضا به سمت واحدهای قدیمی و کوچک متراژ از نمایه‌های اصلی بازار مسکن در ماه‌های اخیر بوده است. رسیدن تعداد معاملات به کمتر از 3000 فقره در شرایثطی که 2 میلیون و 650 هزار واحد مسکونی در پایتخت وجود دارد به این معناست که معاملات تقریبا قفل شده است.