به گزارش فبنا، علیرضا شاه میرزایی در یک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه در مرحله اول طرح عملیات جمع آوری لوازم یدکی قاچاق و تقلبی باید تولید کنندگان، واردکنندگان، توزیع کنندگان و خرده فروش‌ها در سامانه جامع تجارت ثبت نام کنند، گفت: در مرحله دوم کالاها باید شناسه داشته باشد. در حال حاضر بیش از 60 هزار شناسه صادر شده که 1100 شناسه برای کمک فنر و 3800 شناسه برای باتری خودرو است.

این مقام مسئول با بیان اینکه هر کدام از این شناسه‌ها مربوط به یک نوع کالا است و هر کالا با سطوح کیفی مختلف، شناسه‌های متفاوت می‌گیرد، تصریح کرد: بنابراین فقط موضوع قاچاق نیست بلکه تقلب هم مهم است. مرحله سوم دریافت کد رهگیری است که به تعداد کالا صادر می‌شود. مثلا برای کمک فنر یک میلیون و 100 هزار کد رهگیری یکتا و برای باتری بیش از 350 هزار کد رهگیری یکتا صادر شده است.

چگونه از اصالت کالا مطمئن شویم؟

معاون تجارت و خدمات وزیر صمت با اشاره به ثبت نام 270 تولید کننده و حدود 40 هزار خرده فروش لوازم یدکی در سامانه، اظهار کرد: البته به همین میزان هنوز ثبت نام نکرده‌اند. همچنین باید توجه شود کد رهگیری در مبارزه با قاچاق و تقلب مؤثر است. فروشنده، می‌تواند شناسه را به سامانه پیامکی ارسال کند و از سامانه درباره اصالت باتری اطلاعات لازم را دریافت کند.

شاه میرزایی با اشاره به آغاز طرح ابتدایی مقابله با لوازم یدکی قاچاق و تقلبی با دو قلم کالای باتری و کمک فنر، گفت: شناسه گذاری 54 طبقه کالا شروع و کد رهگیری 54 طبقه کالا هم اجباری شده است. همچنین برای 314 طبقه کالا شناسه گذاری در حال انجام است که همه اینها در یک گروه کالایی لوازم یدکی خودرو است.

وی همچنین با بیان اینکه روش‌های برخورد به تنهایی جوابگو نیست، تصریح کرد:  باید انگیزه اقتصادی ایجاد شود تا شناسه گذاری به نفع فعال اقتصادی باشد، اگر اکثریت از این طرح استقبال کنند می‌توانیم با اقلیت برخورد کنیم. در شبکه توزیع قیمت‌ها بیش از 100 درصد بیشتر از قیمت تولید کننده است. اما در این طرح میزان سود فروشندگان اینترنتی پنج درصد است و از نظر اصالت نیز کالا دارای کد است. بنابراین اگر مردم شاهد خدمت بهتری با قیمت بهتر باشند از خرده فروشی‌ها درخواست کالا با شناسه و کد رهگیری می‌کنند و با بازار سیاه و تقلب هم برخورد خواهد شد.

به گفته وی مردم می‌توانند از طریق فروشگاه‌های اینترنتی قطعه مورد نظر خود را بخرند تا برایشان ارسال شود. همچنین خریداران می‌توانند بر تعمیرکاران نظارت کنند و نظر خود را درباره عملکرد تعمیرکار ارائه دهند. روی تمام کالاها نیز شناسه گذاری و ثبت فاکتور در سامانه جامع تجارت فراهم شده است.

هنوز می‌توانید کد رهگیری بگیرید

معاون تجارت و خدمات وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین با اشاره به پایان مهلت دریافت کد رهگیری، اظهار کرد: بنابراین ضابطان اختیار برخورد با کسانی که لوازم یدکی بدون کد نگهداری می‌کنند را دارند. ولی به این معنا نیست که سامانه برای آنها بسته شد. همچنان امکان وارد کردن اطلاعات وجود دارد، اما با توجه به اینکه مهلت دو قلم کالای باتری و کمک فنر خودرو بارها تمدید شده، از امروز با موارد تخلف برخورد می‌شود.

سهم 60 درصدی کالای تقلبی در بازار لوازم یدکی

امیر محمد پرهام، مدیرکل دفتر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز در ادامه این برنامه گفت: بر اساس برآورد تولیدکنندگان و اتحادیه صنفی بیش از 60 درصد بازار غیررسمی لوازم یدکی خودرو، تقلبی و غیر استاندارد است یعنی تولید فاقد کیفیت که در سامانه جامع تجارت ثبت نشده است.

وی با بیان اینکه در برآورد حجم قاچاق، نیاز بازار براورد می‌شود که در مقابل آن تولید رسمی، واردات رسمی و صادرات کالا قرار می‌گیرد، گفت: برآوردها از بازار لوازم یدکی خودرو نزدیک به 9.3 میلیارد دلار و برآورد حجم گردش مالی تولید کنندگان رسمی لوازم یدکی خودرو 5.5 میلیارد دلار است. بنابراین یک تا 1.3 میلیارد دلار واردات داریم و مابقی در  بازار غیررسمی است.

به گفته پرهام فر سال 1398 کشفیات لوازم یدکی قاچاق 4300 میلیارد ریال بود، اما این رقم سال 1399 به 7520 میلیارد ریال و در 9 ماهه 1400 به 16500 میلیارد ریال رسید. همچنین سهم لوازم خودرو از کل کشفیات 4 درصد بود که به 12 درصد افزایش پیدا کرده است.

مدیرکل دفتر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز همچنین گفت که 13 قلم کالا طی ماه‌های آینده مشمول طرح می‌شود که تمام این 13 قلم کالا مستقیم به ایمنی خودرو مرتبط می‌شود، مانند ترمز و جلوبندی.

ادامه برخورد با نشان‌های مطرح پوشاک قاچاق

وی درباره آغاز مراحل طرح لوازم خانگی و پوشاک نیز گفت: برخورد در سطح عرضه در موضوع پوشاک از سال 1397 شروع شد و سال‌های 1399 و 1400 هم ادامه داشت و برای سال 1401 برخورد با نشان‌های مطرح قاچاق و مراکز سطح عرضه ادامه دارد. طرح‌های مقابله با قاچاق و تولید غیررسمی لوازم خانگی و پوشاک شروع شده است، ولی درباره لوازم یدکی خودرو اولین بار است که به شکل جدی در سطح عرضه دنبال می‌شود. در موضوع پوشاک اجرای طرح‌ها در سطح عرضه باعث نزدیک به 300 میلیون دلار بازگشت بازار به سمت تولید کننده داخلی شد و درحوزه لوازم خانگی هم با برخورد قانونی، قاچاقچی و افرادی که از این طریق سود نامشروع به دست می‌آوردند، عقب نشینی کردند. البته همیشه در سطح عرضه راه‌های فرار داریم و ممکن است از طریق فضای مجازی یا شبکه‌های اجتماعی بازار راه خود را پیدا کند که خیلی بزرگتر است.

بنابراین به گفته این مقام مسئول در سطح عرضه به آگاهی بخشی مصرف کننده نیاز است که کالای خود را از مراجع قانونی تهیه کند و زمانی که از مغازه معتبر خرید می‌شود، شناسه رهگیری کالا را از طریق سامانه جامع تجارت و سامانه پیامکی استعلام کند.