اگر از آن دسته افرادی هستید که معمولا سفر‌های هوایی را انتخاب می‌کنید، قطعا هنگام رزرو بلیط هواپیما یکی ازعباراتی که با آن برخورد کرده اید پرواز چارتر است. پرواز‌های چارتر و پیشنهادات ویژه لحظه آخری در مقایسه با پرواز‌های سیستمی طرفداران بیشتری دارند. مهم‌ترین تفاوت این پرواز‌ها میزان قیمت آن‌ها است که ممکن است سوال خیلی از افراد باشد. با ما همراه باشید تا با پرواز‌های سیستمی و چارتری و اختلاف قیمت‌های آن‌ها بیشتر آشنا شوید.
پیش از آنکه به بررسی تفاوت قیمت پرواز‌های سیستمی و چارتر بپردازیم بهتر است ابتدا خود این پرواز‌ها و ویژگی‌هایی که دارند را مورد بررسی قرار دهیم.

بلیط سیستمی
بلیط‌های سیستمی همانطور که از نامشان پیدا است به صورت سیستمی و برنامه ریزی شده هستند و به صورت مستقیم توسط شرکت‌های هواپیمایی مانند ماهان، آسمان، کیش ایر و .. ارائه شده اند؛ بنابراین قیمت آن‌ها در آژانس‌های مسافرتی و دفاتر نمایندگی خود شرکت‌ها یکسان است. این بلیط‌ها معمولا به صورت طولانی مدت برنامه ریزی می‌شوند و مسافران در بازه زمانی طولانی تری می‌توانند آن‌ها را خریداری کنند.

مزایا و معایب بلیط‌های سیستمی
مزیت‌ها
از مزایای این بلیط‌ها می‌توان به امکان خرید بلیط برای فواصل طولانی مدت و کنسل نمودن بلیط اشاره نمود. علاوه بر این بلیط‌های سیستمی از تنوع مسیر بالایی برخوردار هستند و تخفیفات ویژه‌ای برای ایثارگران دارند. با خرید بلیط‌های سیستمی می‌توان برای کودکان 2 الی 12 سال هزینه نیم بها پرداخت کرد.
معایب
بلیط‌های سیستمی در کنار تمامی مزایایی که دارند دارای معایبی نیز می‌باشند. از جمله این معایب می‌توان به قیمت بالاتر آن‌ها در مقایسه با بلیط‌های چارتر اشاره کرد. قیمت این بلیط‌ها بر اساس مصوبات سازمان هواپیمایی کشور مشخص می‌شود و پارامتر‌های مختلفی در تعیین این قیمت‌ها موثر هستند، همین مسئله موجب شده که اختلاف قیمت بسیاری با بلیط‌های چارتری داشته باشند. علاوه بر این بلیط پرواز‌های سیستمی از چند ماه قبل از پرواز ارائه می‌شود و تمامی بلیط‌ها به فروش می‌رسند و عملا چند روز قبل از پرواز بلیطی برای فروش وجود ندارد و به نوعی محدودیت برای استفاده از پرواز‌های سیستمی ایجاد می‌کند.

بلیط‌های چارتری دارای قیمت بسیار پایین تری در مقایسه با بلیط‌های سیستمی هستند وقیمت آن‌ها دائما در حال تغییر می‌باشد. چارتر در لغت به معنای دربست نمودن یا اجاره دادن است و پرواز‌های چارتری به پرواز‌هایی اطلاق می‌شود که معمولا یک آژانس مسافرتی گردشگری بلیط صندلی‌های یک هواپیما را به صورت کامل یا بخشی از صندلی‌ها را برای بازه زمانی مشخص و محدودی رزرو می‌کند. به عبارتی این شرکت‌ها تمامی بلیط‌های یک پرواز را پیش خرید می‌کنند و خود به عنوان چارتر کننده بلیط‌ها را به مشتریان می‌فروشند. با توجه به آنکه شرکت چارتر کننده بلیط‌ها را با یک قیمت توافقی خریداری نموده اند دارای محدودیت‌های برای کنسل نمودن و یا تغییر تاریخ پرواز می‌باشد. بلیط‌های چارتری همیشه ارزان نیستند و گاهی اوقات دارای قیمت خیلی بالاتری از بلیط‌های سیستمی هستند.
قیمت بلیط چارتر با میزان تقاضا برای یک پرواز و مدت زمان باقیمانده به پرواز رابطه مستقیم دارد و هر چقدر که یک پرواز تقاضای بیشتری داشته باشد بلیط‌های چارتر قیمت بالاتری خواهند داشت، به طوری که گاهی اوقات و در مواقع خاص مانند ایام نوروز، اربعین و ... از بلیط‌های سیستمی گران‌تر می‌شوند. علاوه بر این در روز‌های آخر هفته نیز این بلیط‌ها در مقایسه با روز‌های وسط هفته قیمت بالاتری دارند، بنابراین می‌توان گفت هزینه بلیط‌های چارتری وابسته به عوامل مختلفی است.

انواع پرواز‌های چارتری بر اساس زمان
پروز‌های چارتر بر اساس زمان به سه دسته تقسیم بندی می‌شوند.

 

پرواز چارتر شناور
در این روش چارتر کننده که می‌تواند یک آژانس مسافرتی باشد تمامی صندلی‌های هواپیما را به صورت رفت و برگشت رزرو می‌کند. پرواز‌های چارتر شناور محدودیت زمانی ندارند.

 

پرواز چارتری بک تو بک
در این روش چارتر کننده بلیط‌های پرواز رفت و برگشت را در یک بازه زمانی معین به فروش می‌رساند.

پرواز چارتر بلاک
معمولا آژانس‌های مسافرتی یا سازمان‌ها زمانی از این روش استفاده می‌کنند که قصد داشته باشند بلیط‌های رفت را در یک تاریخ مشخص و بلیط‌های برگشت نیز به همین صورت در تاریخی تعیین شده ارائه دهند و بفروشند.

مزایا و معایب بلیط چارتری
مزیت‌ها
پرواز‌های چارتری از پر فروش‌ترین پرواز‌ها هستند و طرفداران بسیاری دارند. مهم‌ترین مزین این بلیط‌ها قیمت مناسب آن‌ها است. در صورتی تاریخ مورد نظر یا ساعت سفرتان را بتوانید تغییر دهید و در انتخاب بلیط سفر انعطاف بیشتری داشته باشید قطعا به جای پرداخت هزینه بالا سفر با هواپیما می‌توانید سفری کم هزینه حتی گاهی ارزان‌تر از قطار را تجربه کنید. علاوه براین در مواقعی که تمامی بلیط‌های سیستمی به فروش رفته اند می‌توانید از بلیط‌های چارتری استفاده کنید هر چند که در چنین مواقعی قیمت بسیار بالایی دارند.
معایب
از معایب این بلیط‌ها می‌توان به عدم کنسل نمودن و استرداد این بلیط‌ها در اکثر مواقع اشاره نمود، شرکت‌های چارتر کننده محدودی وجود دارند که استرداد و کسر جریمه کنسلی را می‌پذیرند؛ بنابراین در انتخاب پرواز‌های چارتر و تاریخ آن‌ها باید دقت نمود. علاوه بر این بلیط‌های چارتر قابلیت انتقال به شخص دیگری را ندارند و نرخ بلیط نیز برای تمامی رده‌های سنی دقیقا قیمت بلیط بزرگسالان محاسبه می‌شود و فقط برای نوزادان زیر 2 سال بدون صندلی 10 درصد تخفیف وجود دارد، از این رو این پرواز‌ها برای سفر‌های خانوادگی همراه با فرزندان کوچک مقرون به صرفه نمی‌باشند. مهم‌ترین عیب پرواز‌های چارتری محدودیت مسیر‌های آن‌ها است، این پرواز‌ها در تمامی مسیر‌ها ارائه نمی‌شوند و فقط در مسیر‌های پرتردد می‌توان پرواز‌های چارتری را یافت. بلیط هواپیما مشهد از جمله بلیط‌هایی است که همیشه می‌توان علاوه بر سیستمی به صورت چارتری نیز آن را رزرو کرد.

تفاوت بلیط سیستمی و چارتر
مهم‌ترین تفاوت این پرواز‌ها در شرایط سنی، برنامه زمانی و هزینه بلیط است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
شرایط سنی
در پرواز‌های سیستمی شرایط سنی از عوامل تاثیر گذار بر قیمت بلیط هواپیما می‌باشد و قیمت بلیط نوزادان، کودکان و بزرگسالان با یکدیگر یکسان نیست. اما در پرواز‌های چارتری قیمت بلیط برای تمامی رده‌های سنی یکسان است و فقط برای نوزادان زیر 2 سال شرایط متفاوتی وجود دارد؛ بنابراین پرواز‌های چارتری بیشتر در مواقع سفر کاری و یا جمع دوستانه یا خانوادگی بدون به همراه داشتن کودک می‌تواند مقرون به صرفه باشد در غیر این صورت گران‌تر از پرواز سیستمی خواهد بود.
برنامه زمانی
بر خلاف پرواز‌های چارتری پرواز‌های سیستمی دارای برنامه دقیق و از پیش تعیین شده‌ای هستند. در پرواز‌های سیستمی قیمت بلیط، تاریخ و ساعت پرواز مشخص است و می‌توان از چندین ماه قبل برای سفری که برنامه ریزی کرده اید آن‌ها را رزرو نمایید وحتی در صورت نیاز تاریخ پرواز خود را تغییر دهید. اما پرواز‌های چارتری چنین شرایطی را ندارند و نوسان قیمت آن‌ها به شدت بالا است.
هزینه بلیط
نرخ بلیط پرواز یکی از مسائل بسیار مهم در زمان رزرو بلیط هواپیما می‌باشد. پرواز‌های چارتری با توجه به اینکه توسط یک شرکت چارتر کننده برای یک بازه زمانی مشخص خریداری می‌شوند هر چقدر به زمان پرواز نزدیک‌تر شوند و بلیط‌های کمتری را به فروش رسیده باشد بلیط‌های باقی مانده را با قیمت بسیاری پایینی ارائه می‌دهند تا بخشی از خسارت آن‌ها جبران شود که اصطلاحا به این بلیط ها، بلیط ارزان لحظه آخری می‌گویند.
اما بلیط‌های سیستمی شرایط کاملا عکسی دارند و معمولا از چندین ماه قبل با قیمت مناسب تری ارائه می‌شوند و با نزدیک شدن به تاریخ پرواز قیمت آن‌ها افزایش می‌یابد، ولی نوسان قیمت چندانی ندارند و معمولا دارای قیمت ثابتی هستند.

آیا پرواز‌های چارتر نسبت به پرواز‌های سیستمی دارای سطح پایین تری از خدمات هستند؟
برخی از افراد تصور می‌کنند که پرواز‌های چارتر به دلیل ارزان‌تر بودن از نظر کیفیت و نوع هواپیما مورد استفاده در سطح پایین تری از پرواز‌های سیستمی قرار دارند، اما کاملا تصور اشتباهی است و تفاوتی در خدمات، کادر پروازی و .. وجود ندارد و تمامی پرواز‌ها از کیفیت بالایی برخوردار هستند. در واقع علت تفاوت قیمت این پرواز‌ها روش فروش بلیط هواپیما می‌باشد. به عبارتی مسافران با خرید بلیط چارتر همان خدماتی را دریافت می‌کنند که با خرید بلیط سیستمی از آن بهره_مند می‌شوند.

چرا قیمت پرواز‌های چارتر متغییر است؟
با توجه به اینکه چارتر کننده‌ها هزینه تمامی صندلی‌ها را از قبل می‌پردازند بنابراین پر یا خالی بودن صندلی‌ها برای آن‌ها بسیار اهمیت دارد. آن‌ها معمولا سعی می‌کنند قیمت بلیط‌های خود را طوری تنظیم نمایند که با نزدیک شدن به زمان پرواز تمامی بلیط‌های آن‌ها به فروش رفته باشد. اما گاهی اوقات شرایط طبق پیش بینی‌های آن‌ها شکل نمی‌گیرد و موجب می‌شود که تعدادی از بلیط‌ها در نزدیک‌ترین روز‌ها و لحظات به پرواز فروش نروند. در چنین مواقعی چارتر کننده‌ها از ابزار‌های فروش متفاوتی استفاده می‌کنند و بلیط‌ها را با ارزان‌ترین قیمت ممکن ارائه می‌دهند تا بتوانند تمامی بلیط‌ها را به فروش برسانند، همین مسئله موجب می‌شود که قیمت پرواز‌های چارتری دائما متغییر باشد و نوسانات بسیاری داشته باشد.


بهترین زمان خرید بلیط چارتر
امروزه معمولا برای رزرو بلیط هواپیما، قطار و .. از روش آنلاین خرید بلیط استفاده می‌کنند، برای این منظور بهتر است به یک وب سایت معتبر مانند وب سایت مستر بلیط مراجعه شود که نگرانی بایت خرید و رزرو بلیط وجود نداشته باشد. یکی از دغدغه‌های تمامی افرادی که می‌خواهند بلیط چارتر رزرو نمایند زمان آن است. زیرا در صورتی که زمان نامناسبی برای خرید بلیط چارتر انتخاب شود هزینه آن حتی می‌تواند از هزینه بلیط سیستمی نیز بیشتر باشد. از بهترین زمان‌های خرید بلیط چارتر می‌توان به زمان‌های کم سفر سال و زمان‌های نزدیک به پرواز اشاره نمود که قیمت بلیط‌ها در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد. در چنین مواقعی اگر به وب سایت‌ها مراجعه شود قطعا بلیط‌های چارتر ارزان قیمتی می‌توانید رزرو کنید. توجه داشته باشید در فصل‌هایی که میزان مسافرت‌ها به اوج خود می‌رسد و ایام و مناسبت‌های خاص قیمت بلیط‌های سیستمی و چارتری تقریبا یکسان است.

بلیط چارتر و مسیر‌های آن
بلیط‌های چارتر در تمامی مسیر‌ها ارائه نمی‌شوند هر چند که طرفداران بسیاری دارند. این بلیط‌ها بیشتر در مسیر‌های پرطرفدار و پر تردد که مقاصد گردشگری هستند ارائه می‌شوند. از جمله مسیر‌های دارای بلیط چارتر می‌توان به مسیر کیش، تهران، مشهد، اصفهان، بندرعباس، دبی، استانبول و .. اشاره نمود. امروزه با توجه به استقبال بسیار خوبی که از این بلیط‌ها صورت گرفته است چارتر کننده‌ها سعی دارند که در مسیر‌های بیشتری بلیط‌های چارتر را ارائه دهند.
شرکت‌های هواپیمایی ارائه دهنده بلیط‌های چارتر
پرواز‌های چارتری مختص ایرلاین‌های خاصی نیستند و تمامی شرکت‌های هواپیمایی می‌توانند ارائه دهنده پرواز‌های چارتر باشند. از جمله ایرلاین‌هایی که بلیط چارتر در مسیر‌های پرطرفدار ارائه می‌دهند می‌توان به ایرلاین ماهان، کیش ایر، تابان، زاگرس، قشم ایر، ایران ایر و .. اشاره کرد. همانطور که مشاهده می‌کنید پرواز‌های چارتری فقط در مسیر‌های داخلی ارائه نمی‌شوند و می‌توان برای سفر‌های خارجی نیز این پرواز‌ها استفاده کرد و میزان هزینه‌های سفر را به مقدار قابل توجهی کاهش داد.

بلیط پرواز‌های چارتر مناسب چه افرادی است؟
قطعا هنگام رزرو بلیط هواپیما می‌توانید بلیط‌های سیستمی یا چارتری را به انتخاب خود خریداری نمایید، اما همیشه خرید بلیط‌های چارتری صرفا به منزله قیمت مناسبی که دارند نمی‌تواند انتخاب درستی باشد. بهتر است زمانی از این بلیط‌ها استفاده نمایید که مطمئن هستید برنامه سفرتان تغییر نمی‌کند و می‌توانید خود را به موقع به پرواز برسانید. زیرا در صورتی که مشکلی رخ دهد و یا از تاریخ دقیق سفر خود اطمینان نداشته باشید نمی‌توانید بلیط هواپیما چارتر را استرداد نمایید و یا تاریخ آن را تغییر دهید. به عبارتی کل هزینه شما سوخت خواهد شد. در صورتی که با پرداخت مقداری هزینه بیشتر و رزرو پرواز‌های سیستمی می‌توانید پرواز خود را کنسل کنید و یا زمان آن تغییر دهید ضمن اینکه فقط هزینه‌ای به عنوان جریمه از بلیط از شما کسر می‌گردد.

خرید بلیط هواپیما (سیستمی و چارتر)
شرکت‌های هواپیمایی معمولا دفاتر فروش بلیط متعددی در سطح شهر و داخل خود فرودگاه دارند که انواع بلیط هواپیما را ارائه می‌دهند. آژانس‌های مسافرتی نیز از دیگر مراکز فروش انواع بلیط هواپیما از جمله سیستمی و چارتری هستند که مسافران می‌توانند به آن‌ها مراجعه نمایند و بلیط هواپیما به مقصد مورد نظر خود را رزرو کنند. علاوه بر این به صورت آنلاین نیز می‌توان برای رزرو بلیط هواپیما اقدام کرد. امروزه وب سایت‌های متعددی مانند مستر بلیط در زمینه فروش بلیط سفر (بلیط هواپیما، قطار و اتوبوس) راه اندازی شده اند که خدمات متنوعی را ارائه می‌دهند. با مراجعه به یکی از این سایت‌ها می‌توانید مبدا و مقصد سفر خود را تعیین کنید تا لیستی از انواع پرواز‌های سیستمی و چارتری مطابق تاریخ و مقصد مورد نظر شما نمایش داده شوند. در این روش به راحتی با مقایسه بلیط‌ها و شرایط هر یک از آن‌ها می‌توانید بهترین و ارزان‌ترین بلیط را انتخاب و رزرو کنید. در هنگام خرید بلیط توجه داشته باشید که نوع کلاس پروازی، خدماتی که ارائه می‌شود، شرکت ارائه دهنده آن و نوع هواپیما و زمان پرواز و .. می‌تواند بر قیمت نهایی بلیط موثر باشد.
شرایط no show در بلیط‌های سیستمی و چارتری
منظور از عبارت no show در سفر‌های هوایی مسافری است که به هر دلیلی نتوانسته خود را به پرواز برساند و به عبارتی از پرواز جا مانده است. در صورتی که مسافر بلیط سیستمی رزرو کرده باشد و به پرواز نرسد درصدی از هزینه بلیط به عنوان جریمه با توجه به قوانین شرکت هواپیمایی ارائه دهنده بلیط از هزینه اصلی بلیط او کسر می‌گردد و ما بقی به حساب او واریز می‌شود. اما در صورتی که فرد پروازچارتری رزرو کرده باشد شرایط متفاوت است و به هیچ عنوان هزینه‌ای به او پس داده نخواهد شد و کل هزینه بلیط سوخت می‌شود. لازم به ذکر است مسافرانی که ظرف 24 ساعت قبل از پرواز تصمیم بگیرند بلیط خود را باطل کنند نیز مشمول شرایط no show هستند و بر اساس همان قوانین با آن‌ها برخورد خواهد شد.
مسافرانی که قصد سفر با هواپیما دارند بهتر است که از روز قبل زمان دقیق پرواز خود را بررسی کنند و یک الی دو ساعت قبل از پرواز در فرودگاه حضور داشته باشند تا سفری بدون استرس و راحتی را تجربه کنند.